Z Metodą Dobrego Startu prof. Marty Bogdanowicz po raz pierwszy zetknęłam się na studiach podyplomowych. Taki sposób wprowadzania liter i znaków w edukacji przeszkolnej i wczesnoszkolnej bardzo mnie zaciekawił, ukończyłam więc kurs - Metoda Dobrego Startu. Zaczęłam wprowadzać tą metodą wybrane litery w oddziale przedszkolnym. Napisałam program autorski: "Wspomaganie procesu nauki czytania i pisania w oddziale przedszkolnym Metodą Dobrego Startu prof. Marty Bogdanowicz", który realizowałam jako innowację pedagogiczną w roku szkolnym 2004/2005. Nadal stosuję tę metodę w pracy z sześciolatkami. Przedstawiam przykładowy scenariusz zajęć MDS. Temat zajęć: Wprowadzenie małej pisanej litery „d” na podstawie piosenki pt. „Dynia” ( „Od piosenki do literki” cz. 1) Cele: zapoznanie ze znakiem graficznym głoski „d” (małą pisaną literą „d”); doskonalenie analizy i syntezy słuchowej sylabowej i głoskowej; kształtowanie umiejętności orientacji w schemacie ciała i przestrzeni; rozwijanie funkcji percepcyjno-motorycznych oraz funkcji językowych; wdrażanie do samokontroli i samooceny; integracja grupy. Metoda pracy: Metoda Dobrego Startu (MDS) prof. M. Bogdanowicz, modyfikacja „Od piosenki do literki”. Formy ćwiczeń: ruchowe, ruchowo-słuchowe, ruchowo-słuchowo-wzrokowe. Pomoce dydaktyczne: dynia (okaz naturalny lub ilustracja), piłka, taśma magnetofonowa „Od piosenki do literki” cz.1, magnetofon, woreczki z ryżem, tacki z kaszą manną, kolorowa kreda, kredki świecowe, ołówki, mazaki, faktury litery „d”, czyste kartki rysunkowe (połowy), kartki z wzorem litery „d”, kartki z naklejonymi pomarańczowymi „dyniami”, paski niebieskiej bibuły, karty pracy do piosenki „Dynia”.
Przebieg zajęć:
ZAJĘCIA WPROWADZAJĄCE
1) Powitanie (na melodię piosenki „Panie Janie”): „Witaj np. Aniu / 2 x Jak się masz? / 2 x (machanie ręką w stronę dziecka) Wszyscy Cię witamy (wyciągnięcie rąk w geście powitania) Wszyscy Cię kochamy (krzyżowanie rąk na piersiach) Bądź wśród nas / 2 x (cała grupa chwyta się za ręce). 2) Ćwiczenia orientacji w schemacie ciała i przestrzeni: dzieci chodzą po sali i witają się prawymi rękami wypowiadając słowa: „Witaj sąsiedzie, jak Ci się wiedzie?”, następnie witają się prawymi łokciami oraz klaszcząc wzajemnie w prawe dłonie; prawą ręką dotknij prawego ucha, ramienia, kolana, stopy nazywając jednocześnie te części ciała, np. prawe ucho, prawe ramię itd., podskocz kilkakrotnie na prawej nodze; „skaczące domki” – dzieci tworzą trójki (dwoje dzieci trzyma się za ręce stojąc jedno za drugim tworząc „domek”, trzecie dziecko wchodzi do „domku” i staje twarzą w tę samą stronę), „domek” przemieszcza się skacząc trzykrotnie wg komendy: do przodu, w prawo, do tyłu; „daszek z palców” – dzieci stykają odpowiadające sobie palce u rąk przed sobą, a następnie nad głową tworząc „daszek”. 3) Rozwiązanie zagadki: „Dumna z powodu złocistego brzuszka, pyszni się na zagonku w twoim warzywniku. Z niej niegdyś wyczarowano dla Kopciuszka złotą karetę ciągniętą przez koniki”. 4) Oglądanie i omówienie ilustracji (okazów) warzyw, odszukanie ilustracji (okazu) przedstawiającej dynię. Swobodne wypowiedzi dzieci – do czego może służyć dynia? 5) Wysłuchanie piosenki pt. „Dynia”. Nazwy jakich warzyw usłyszeliście w piosence? Gdzie rosną te warzywa? Nauka piosenki. 6) Ćwiczenia językowe: dokończ słowa piosenki „Mamy ................., mały ...................... i ogródek koło ...................... , a w ogródku mamy ...................., lecz nie damy jej .................” podziel na sylaby zdanie akcentując je naprzemiennymi tupnięciami: „Bo tę dynię jak hula pan kabaczek przytula” posłuchaj uważnie i powtórz tylko te słowa, które się rymują: • pękata – kula – brzuchata (wyjaśnienie znaczenia słowa „pękata”) • kula – przytula – dynia powiedz kolejne głoski w wyrazach: „dom”, „domek”. Jaką głoskę usłyszysz na początku tych wyrazów? posłuchaj wypowiadanych słów i klaśnij, gdy usłyszysz głoskę „d” (dynia, kabaczek, ogródek, domek, kula, damy”. Głoska „d” jest spółgłoską.
ZAJĘCIA WŁAŚCIWE
7) Ćwiczenia ruchowe: „toczenie dyni” – dzieci siedzą w kole tworząc „ogródek” i toczą dynię (piłkę) po obwodzie koła (prawą ręką w prawą stronę); „dynia na straganie” – dzieci stoją w rzędzie w lekkim rozkroku, pierwsze dziecko przekazuje następnemu „dynię” (piłkę) nad głową, ostatnie dziecko toczy „dynię” tunelem do dziecka pierwszego; „taniec wokół dyni” – dzieci dobierają się w pary, jedno dziecko jest „dynią” (siad klęczny skulony), a drugie „ogrodnikiem”, który tańczy wokół „dyni” okrążając ją trzykrotnie w dowolny sposób, następnie zmiana ról. 8) Ćwiczenia ruchowo-słuchowe: dzieci tworzą koło („pękatą dynię”) i śpiewając piosenkę maszerują rytmicznie po okręgu w prawą stronę podczas I-szej zwrotki, w lewą stronę podczas zwrotki II-giej; ćwiczenia z wykorzystaniem woreczków (przy stolikach): wystukiwanie rytmu (ze śpiewem): pięścią prawej ręki, wewnętrzną stroną prawej dłoni, środkowym palcem prawej dłoni („sadzenie pestek dyni”). 9) Ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe: demonstracja małej pisanej litery „d”, analiza kształtu (z jakich elementów się składa? Jaką inną literę przypomina?); demonstracja sposobu pisania litery (bez piosenki i z piosenką); uczenie się polisensoryczne litery: • wodzenie palcem po fakturach liter (bez piosenki i z piosenką), • chodzenie po literach ułożonych z taśm bibuły; reprodukowanie litery; • pisanie palcem w powietrzu (najpierw w obecności wzoru, następnie z pamięci), • kolorową kredą na kartce rysunkowej (po śladzie), • palcem na tackach z kaszą, • kredką świecową na połowie kartki rysunkowej, • mazakiem na małych karteczkach w kształcie dyni; wykonanie zadań z karty pracy.
ZAJĘCIA KOŃCOWE (ćwiczenia relaksujące)
Wszystkie dzieci leżą słuchając instrumentalnej wersji piosenki pt. „Dynia”. Prowadzący opowiada o tym, jak ogrodnik zasadził pestkę dyni i czekał aż urośnie. Dzieci wyobrażają sobie, że są takim rosnącym ziarenkiem, które staje się coraz większe zamieniając się w końcu w pękatą dynię – dzieci kładą ręce na brzuchu wolno wdychając powietrze nosem tak, aby brzuszek dyni stał się pękaty i powoli wydychają ustami.
Literatura:"Od piosenki do literki" (cz.I) M. Bogdanowicz, M. Barańska, E. Jakacka
Opracowała: mgr Renata Czerczak |